Hoe bereik je de ultieme vorm van leiderschap?
Nu het oude niet meer werkt in deze transitie-periode, veranderen onze denkpatronen en ons mensbeeld. We realiseren ons dat de uniekheid van mensen het verschil maakt en niet te kopiëren valt. Enerzijds blijven veel bedrijven en organisaties mensen als kostenpost of bezit zien en verandert er niets. Anderzijds verwachten werkgevers dat werknemers zélf hun verantwoordelijkheid nemen, betrokken zijn en iets oppakken. Dat leidt op dit moment tot een impasse.
Duizenden jaren geleden ontwikkelden mensen zich relatief snel omdat zij naar manieren zochten om te overleven met nieuwe gereedschappen. Die ontdekkingsrol, die pioniersrol, zit in ons mensen. En dat is beter dan de situatie waarin we het denken door anderen laten gebeuren. Het is belangrijk dat kennis alleen niet meer het verschil maakt, omdat kennis voor iedereen toegankelijk is. Het zijn juist de mens en de relaties die mensen onderhouden die het verschil maken. In sommige bedrijven komen de beste ideeën uit het bedrijf zelf. Te veel vertrouwen op externe consultants in plaats van het benutten van interne expertise is – als je erover nadenkt – echt heel raar. Vermoedelijk zit er veel meer kennis binnen dan buiten het bedrijf, maar als je het denkvermogen nooit aanwakkert?
Klassiek is het verhaal dat medewerkers in hun vrije tijd meer doen dan in het bedrijf. In hun vrije tijd zijn ze verantwoordelijk voor de opvoeding van hun kinderen, voorzitter van een vereniging, verbouwen hun huis of organiseren een liefdadigheidsfeest. Alles wat ze in hun werk niet kwijt kunnen, doen ze dan. Dat komt doordat het werk vaak maar een klein stukje vervult en doordat mensen, zeker laag in de organisatie, vaak werken voor het geld. We zeggen ook wel eens gekscherend dat je leukste gesprek je sollicitatiegesprek is. Dan stelt een commissie je vragen als: Wie ben je? Wat kun je toevoegen aan ons bedrijf? Wat wil je de komende jaren? Op dat moment is er genoeg interesse en tijd voor jou als persoon, maar zodra je bent aangenomen, word je vaak geacht datgene te doen wat er van je verwacht wordt. Oftewel: uitvoeren wat er door anderen bedacht is.
De tevredenheid op de werkvloer zal terugkeren als leidinggevenden voldoende verantwoordelijkheid geven en de rol van wijze raadsman en praatpaal spelen. Maar ook als werknemers hun verantwoordelijkheden terugnemen. Het wordt tijd dat we geloof krijgen in waar wij (jij) het verschil kunnen (kunt) maken. Nu kennis voor iedereen toegankelijk is en het enige wat we niet kunnen kopiëren wij zelf als persoon zijn, wordt het tijd dat we de controle en de verantwoordelijkheid over onszelf weer terugnemen. Drie vragen die hierbij centraal staan, zijn:
- Wat wil je veranderen?
- Wat zie jij dat er moet gebeuren?
- Met wie ga je dat doen?
Ontdekken dat je als mens verschil maakt, is een absolute zegen. Aangezien kennis nu zo toegankelijk dat je je leiderschap er niet meer aan kunt ontlenen gaat het om andere zaken: om luisteren en goede vragen stellen en ideeën te lanceren die de wereld beter maken. Dat is waar organisaties van de toekomst naar toe moeten: inspireren, de richting aangeven, goede criteria en oplossingen van binnenuit laten ontstaan. Leiders moeten zich niet operationeel druk maken maar vooral partnerships aangaan voor de toekomst. Dat is waar ik heilig in geloof. Hoe je dat doet? Denk vanuit de ander, niet vóór iemand anders. Dat is de ultieme vorm van leiderschap.
Dit is een serie blogposten gebaseerd op ons boek Hospitality Leiderschap. In september start de gelijknamige training; een bijzondere samenwerking tussen trainer Oscar van Tol (Evolution Logique) en hospitality expert Coen Schelfhorst (OOKs). We zijn er trots op dat onze training en gedachtegoed de bijzondere goedkeuring krijgt van mister Hospitality himself Lee Cockerell – voormalig Executive Vice President of Operations, Walt Disney Parks and Resorts.
